Een ongeopend pak hagelslag dat nog tot november goed is. Een half bakje filet americain. Een handvol gerimpelde aardappeltjes met uitlopers. Wie gaat schatgraven in afval, vindt etenswaren die we wellicht hadden kunnen redden. Het Voedingscentrum duikt in onze vuilniszakken.
Het ruikt een beetje zurig, bij de tafel waar Arno Vlooswijk zijn buit bekijkt. De onderzoeker toont in een zelfgemaakte ‘winkel’ wat hij allemaal heeft gevonden tussen het vuilnis van een Hilversumse wijk. ,,Veel brood”, zegt Vlooswijk, terwijl hij wijst naar de stapel verweesde kapjes, hard geworden broodjes en een nog onaangeroerde croissant. ,,En ook vleeswaren, leverworst en bakjes hummus.”
“Ik word hier wel een beetje verdrietig van,’’ zegt voedingswetenschapper Corné van Dooren van het Voedingscentrum, kijkend naar de gevonden voedingsmiddelen. ,,Hoewel ik me kan voorstellen dat je een bakje filet americain weggooit als dat de hele avond op tafel heeft gestaan, is weggooien toch zonde. Er zit veel werk in het maken van al die producten.”
Het Voedingscentrum is voorstander van het verwerken van kliekjes, maar het is natuurlijk veel beter om voedselverspilling te voorkomen, legt Van Dooren uit. ,,Daarom laten wij elke drie jaar onderzoeken wat Nederlanders weggooien.”
Dat gebeurt door afval uit verschillende buurten in heel Nederland uit de vuilniszakken, rolcontainers en ondergrondse containers te plukken en aan een nauwkeurige inspectie te onderwerpen. ,,Vandaag doen we dat in Hilversum maar het onderzoek gebeurt ook nog op een dozijn andere locaties in ons land. In representatieve wijken, zodat we een doorsnee van Nederland zien.”
Dat betekent dat vuilnis van het platteland en de stad, van villawijken en van huurwoningen onder de loep ligt. Mensen hoeven niet bang te zijn dat duidelijk wordt wie al die afbakbroodjes of bierworstjes heeft weggemikt. Hun privacy is gewaarborgd. ,,We krijgen precies door in welke straat we afval moeten ophalen”, legt Frits Steenhuisen, directeur van CREM uit. ,,Maar niet een bepaald huisnummer.” Het gaat heel precies. ,,Arno vindt elk elleboogje macaroni.”
Zielig ogende sliertjes
Het is verrassend wat er op de tafel van onderzoeker Vlooswijk van CREM Wastemanagement belandt. Maar ook herkenbaar voor iedereen. Een greep: een ongeopend pak hagelslag dat tot november goed is, een ongeopend pak rum rozijnenvla, een zakje met zielig ogende, kletsnatte sliertjes prei, beschimmelde mandarijntjes, een handvol ongeopende zakje Gummibeertjes, een pak pannenkoekenmix dat nog ver tot in het jaar 2020 goed zou zijn geweest. ,,Misschien iemand die is verhuisd en de voorraadkast heeft uitgeruimd”, oppert Steenhuisen.
Verder nog drie ongeopende zakken Japanse notenmix, misschien wel van een feestje waar minder bezoekers kwamen opdagen dan gedacht. Een paar blikjes knakworsten waar nog een paar exemplaren inzitten. Misschien van iemand die alleen woont en geen tien worstjes in een week eet en uiteindelijk het blikje met een treurige blik weggooit?
“Bij die worstjes kun je je afvragen of de verpakkingen wel altijd geschikt zijn voor de kleinere huishoudens”, zegt Van Dooren. ,,Maar je kunt zelf natuurlijk ook veel doen om te voorkomen dat je voedsel verspilt: slim inkopen, precies genoeg koken en goed bewaren.” Het is niet zo ingewikkeld, legt hij uit: houd de temperatuur in de koelkast op 4 graden Celsius, meet de hoeveelheden pasta en rijst af met een eetmaatje en koop niet te veel in. ,,Proef, kijk en ruik als je twijfelt. Zuivel kun je vaak nog dagen na de tenminste-houdbaar-tot-datum gebruiken.”
Goede kant op
Dit is de vierde keer dat het Voedingscentrum in afval duikt. De eerste keer was in 2010, de laatste keer was in 2016. ,,Het leek toen de goede kant op te gaan”, aldus Van Dooren. ,,Per persoon gooiden Nederlanders gemiddeld 41 kilo vast voedsel (inclusief sauzen, vetten en zuivel) weg, in 2010 was dat 48 kilo.” Nog steeds heel veel onnodige verspilling, schetst Steenhuisen. ,,Van elke zeven supermarktwagens gaat er eentje rechtstreeks de afvalbak in.”
Om te voorkomen dat oude eieren, verdroogde stroopwafels en complete kroppen sla in de prullenbak eindigen, vraagt het Voedingscentrum het hele jaar aandacht voor verspilling. ,,We zijn in maart begonnen met een campagne Hoe #verspillingsvrij ben jij? waarin we tips geven. Als iedereen in Nederland zijn verspilling halveert, zoals de doelstelling is voor het jaar 2030, dan scheelt dat per dag meer dan 27.000 broden en 150.000 literpakken yoghurt.” De analyse over ons afval is naar verwachting dit najaar klaar.
Bron: AD