05-06-2018 | Een gratis brood. Thee. Een zakje kruiden voor in de nasi. Een pak melk. Met een applicatie op hun telefoon kunnen mensen nu in hun eigen omgeving voedsel delen. Een dikke hit bij de Britten, maar in Nederland blijken andere initiatieven beter te werken. 
Het is elke keer weer een verrassing wat er beschikbaar is, maar vol goede moed haalt een jonge vrouw ‘Poppy’ bij Londense eettentjes en winkels spullen op die nog wel goed zijn, maar die de winkel moet weggooien. Bagels bijvoorbeeld, die een koffietent elke dag vers aanbiedt. Of brood. Of iets uit de koelkast van iemand die weggaat en het niet kan gebruiken voordat de houdbaarheidsdatum is verstreken. Thuisgekomen zet zij de producten in de app van Olio en mensen uit de buurt die net dat product nodig hebben, kunnen dat komen ophalen. Vaak zijn dat studenten, die op deze manier zichzelf dure boodschappen besparen, maar het zijn ook vaak mensen die onder de armoedegrens leven.

BBC volgde Poppy en wijdde een video aan de bijzondere manier van voedsel delen. Samen met andere vrijwilligers zorgt ze ervoor dat minder eten in de vuilnisbak verdwijnt. Uitgangspunt is dat je elkaar vertrouwt: degenen die het gratis eten ophalen vertrouwen erop dat zij het product veilig kunnen opeten en andersom, dat de veiligheid van de aanbieder niet in het geding komt. Daar is Poppy niet bang voor. ,,Het zijn mensen uit de buurt die over de vloer komen. Daardoor voel ik me juist veiliger.’’

19.000 vrijwilligers
In Groot-Brittannië wordt – net als in Nederland – veel voedsel verspild. Olio is opgericht door Saasha Celestial-One en Tessa Cook, die daar iets aan wilden doen. De app heeft inmiddels een half miljoen gebruikers (80 procent in het Verenigd Koninkrijk, 20 procent daarbuiten met enthousiaste gebruikers in Stockholm, Berkeley en Jersey), meldt Cook desgevraagd. ,,Onze internationale groei wordt gedreven door 19.000 vrijwilligers die de boodschap verspreiden in hun eigen omgeving en die onverkocht voedsel bij winkels ophalen en distribueren.’’ De app is gratis.

In Nederland blijft het aanbod nog achter. Er zijn volgens Cook nu 4.000 Nederlandse gebruikers. Op de app is te zien dat het aanbod daardoor nog niet zo heel groot is, maar dat de hele dag door eten van eigenaar wisselt: van glutenvrije pistachecake tot flesjes bier en zakjes oploskoffie. Het lukt niet zo met dit soort landelijke apps, ziet voedingsverspillingsexpert Toine Timmermans van de Wageningen Universiteit. ,,Er zijn een stuk of vier of vijf apps die inspelen op producten bij restaurants afhalen, maar de enige die snel lijkt te groeien is Toogoodtogo.’’ In die app bieden bakkers, hotels, koffiezaken en een enkele supermarkt producten aan die ze vandaag niet meer kunnen verkopen. Op de app kun je zien wat zij met (soms hoge) korting aanbieden.

Het is niet zo dat Nederlanders geen voedselverspilling willen tegengaan, ziet Timmermans. ,,Maar vooral de lokale initiatieven slaan aan. Zo heb je hier in Wageningen een Facebookpagina (Foodsharing Wageningen met 2000 leden, red.) waarop mensen van alles delen. Die spullen staan er hooguit een kwartiertje op. Dan is er al iemand die schrijft dat-ie het wel even komt ophalen. Ik ben geen socioloog of psycholoog, maar het heeft ermee te maken dat je eten wilt delen met een groep waar je bij hoort. Met mensen die je kent.’’ Daar komt ook vertrouwen om de hoek kijken. ,,We hebben een redelijk hoog vertrouwen in de veiligheid van ons voedsel uit de supermarkt.” Dat betekent dat onze eisen ook hoog zijn. Timmermans: ,,Het moet goed zijn.”

Verspilling
Bovendien zitten de apps vooral op het motto ‘gratis eten’. ,,Dat is niet zozeer de drijfveer om hieraan deel te nemen’’, weet Timmermans. ,,Als een app bijdraagt aan de oplossing om voedselverspilling tegen te gaan, dan zullen mensen die vaker gebruiken, bijvoorbeeld als die gekoppeld is aan een receptenapp van grote supermarktketens die mensen toch al gebruiken. Dat zou wel kunnen werken.’’

Bron: AD